Kryzys klimatyczny nie jest neutralny płciowo. To systemowy problem nierówności – ekonomicznych, społecznych i klimatycznych. A bez równości nie będzie sprawiedliwej transformacji.
Czy wiesz, że…
Najbogatsze 10% społeczeństwa odpowiada za 34–45% emisji z gospodarstw domowych. Ich największy „ślad węglowy” to jachty i prywatne odrzutowce — w większości należące do mężczyzn.
(Źródło: Oxfam)
Kobiety na całym świecie wykonują co najmniej 2,5 razy więcej nieodpłatnej pracy domowej i opiekuńczej niż mężczyźni. A gdy przychodzą susze, powodzie czy fale upałów – to właśnie one dźwigają jeszcze większy ciężar: opiekują się starszymi i dziećmi, organizują wodę, szukają żywności. Stojąc wtedy na pierwszej linii frontu, kobiety i dzieci są 14 razy bardziej narażone na śmierć w katastrofach klimatycznych.
(Źródła: ONZ, Międzynarodowy Instytut na rzecz Środowiska i Rozwoju)
Upały zabijają więcej kobiet: latem 2022 roku z powodu ekstremalnych upałów zmarło ponad 35 000 kobiet — o 63% więcej niż mężczyzn.
(Źródło: Instytut Zdrowia Globalnego w Barcelonie)
Każdy wzrost temperatury o 1°C oznacza 2–6% więcej dzieci urodzonych przedwcześnie.
(Źródło: Science Direct)
Cztery na pięć osób zmuszonych do migracji z powodu zmian klimatu to kobiety i dziewczynki.
(Źródło: ONZ)
Wzrost temperatury o 1°C równa się 4,7% więcej przypadków przemocy w związkach partnerskich. Podczas fal upałów w Madrycie liczba przypadków przemocy wobec partnerek wzrasta o 28,8%. To nie przypadek – to systemowy efekt rosnących temperatur, stresu, ubóstwa i nierówności. 2°C ocieplenia do 2090 roku może sprawić, że co roku o 40 milionów więcej kobiet i dziewcząt stanie się ofiarami przemocy domowej.
(Źródło: Inicjatywa Spotlight)
W Unii Europejskiej mniej niż 27% ministrów kształtujących politykę klimatyczną to kobiety, a ponad 80% kierownictwa organizacji klimatycznych stanowią mężczyźni.
(Źródła: Europejski Instytut ds. Równości Płci, Parlament Europejski)
Centrum Edukacji Obywatelskiej dołączyło do europejskiej kampanii „Climate Justice Is Gender Justice”, realizowanej w ramach projektu „Ecoality: młodzież i władze lokalne razem dla klimatu i sprawiedliwości płciowej”. Wspólnie z organizacjami i instytucjami partnerskimi z 10 krajów Europy podkreślamy: sprawiedliwość klimatyczna nie istnieje bez sprawiedliwości płciowej – kobiety na całym świecie ponoszą największe skutki zmian klimatu.
Więcej o tym problemie i o projekcie Ecoality dowiesz się z naszego podręcznika „Dbajmy o naszą planetę: przewodnik ECOALITY dla młodzieży”. Znajdziesz w nim m.in. ćwiczenia na przecięciu obszarów edukacji globalnej i antydyskryminacyjnej, które możesz przeprowadzić ze swoją klasą – promujące podejście oparte na empatii, aktywności społecznej i dążeniu do bardziej zrównoważonego i sprawiedliwego świata.
Jakie inne działania obejmuje projekt Ecoality?
- szkolenia dla nauczycieli i nauczycielek, edukatorów i edukatorek, w celu zwiększenia świadomości oraz wyposażenia w narzędzia do poruszania tematu wyzwań i rozwiązań globalnych i lokalnych;
- EcoLaby i inne szkolne działania na rzecz klimatu, środowiska i równości społecznej – otwarte na społeczność lokalną i władze;
- spotkania z młodzieżą, które pomagają młodym ludziom lepiej zrozumieć wyzwania środowiskowe i klimatyczne oraz ich społeczne konsekwencje, wspierając ich w aktywnym angażowaniu się w działania na rzecz sprawiedliwszego świata. Na przykład w ramach Tygodnia Edukacji Globalnej oraz projektu Globalna Szkoła. Spotkania dla Planety młodzież przez 5 dni spotykała się i rozmawiała o globalnych wyzwaniach oraz możliwych rozwiązaniach. Scenariusze spotkań do prowadzenia zajęć znajdują się w przewodniku Ecoality.
Mimo wszystkich tych pesymistycznych wiadomości zachowajmy pogodę ducha. Bardzo ważne jest nasze podejście do sprawy. Nie smućmy się tylko działajmy mając na celu globalne dobro. Nie możemy pozostać bezczynni.
Zostańmy dawcami pomysłów i mówmy otwarcie o potrzebach zmiany ale róbmy to zawsze w sposób cywilizowany.
Dziękujemy za wspólny udział w tym projekcie innym grupom. Razem tworzymy środowisko w którym otwarcie możemy rozmawiać o naszych problemach i sposobach w jakie możemy je rozwiązać.
Życzymy nam i wam abyśmy byli ludźmi przyszłości i zmian na lepsze.
Zespół 3 Ta, Strzelce Opolskie
Letnie obozy dla młodych aktywistów i aktywistek, pozwalające na wymianę doświadczeń i rozwój współpracy oraz realizację ciekawych działań – zarówno krajowe, jak i międzynarodowe. Tutaj znajdziesz rozmowę z uczestniczką obozu na Madagaskarze w 2025 r.:
Chcesz dołączyć do projektu Ecoality? Skontaktuj się z koordynatorką projektu: zuzanna.krzysztofik@ceo.org.pl
Dofinansowano przez Unię Europejską i współfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich na lata 2018-2030.
