ENGLISH Za nami pierwsze półrocze prowadzenia projektów wsparcia integracji edukacyjnej. Obecnie zakończyliśmy także rekrutację do projektów na semestr letni roku szkolnego 2023/24. Zachęcamy do lektury
ENGLISH Obecnie w polskich szkołach uczy się ok. 185 tys. uczennic i uczniów z Ukrainy (w tym ok. 135 tys. z nich to uchodźcy i
W obliczu pełnoskalowej agresji zbrojnej Rosji na Ukrainę rozpoczętej 24 lutego 2022 r., skutkującej uchodźstwem znacznej liczby mieszkańców i mieszkanek Ukrainy do Polski, polski system edukacji musi przygotować się na długoterminowe wysiłki integracyjne coraz bardziej zróżnicowanej grupy uczniów i uczennic. Obecnie dzieci o doświadczeniu uchodźczym z Ukrainy stanowią 4% procent uczniów i uczennic objętych polskim systemem szkolnictwa, a trzeba zaznaczyć, że ta liczba obejmuje tylko część dzieci – większość z nich realizuje naukę zdalną w ramach ukraińskiego systemu oświaty. Gdyby do polskiej szkoły zapisały się wszystkie dzieci, które przyjechały do Polski od lutego 2022 r., wskaźnik ten wzrósłby do 9%.
Oznacza to, że nauczyciele i nauczycielki potrzebują nowych umiejętności skutecznego zarządzania bardziej zróżnicowanymi klasami, aby jakość nauczania dla wszystkich nie spadła, a ukraińscy uczniowie i uczennice nie pozostali w tyle. Z kolei dyrektorzy i dyrektorki szkół potrzebują nowych umiejętności, aby zarządzać bardziej zróżnicowanymi społecznościami szkolnymi, zapobiegać napięciom i konfliktom, a także zapewniać nauczycielom i nauczycielkom wysokiej jakości wsparcie. Oferta doskonalenia nauczycieli i nauczycielek w tym zakresie jest niewystarczająca, zwłaszcza jeśli chodzi o długoterminowe wsparcie obejmujące instruktaż, szkolenia, doradztwo i wsparcie we wdrażaniu nowych praktyk.
Dlatego głównym celem inicjatywy Wsparcie edukacji integracyjnej jest pomoc szkołom w dostosowaniu się do potrzeb zarówno polskich, jak i ukraińskich dzieci, które pojawiają się w związku z dołączeniem uczniów i uczennic z doświadczeniem uchodźczym i imigranckim do polskiego systemu szkolnego. Dzięki integracji edukacyjnej zdefiniowanej jako proces, szkoły będą w stanie skutecznie wspierać sukcesy szkolne wszystkich uczniów i uczennic, niezależnie od ich narodowości i zróżnicowanych potrzeb. W roku szkolnym 2023/2024 w ramach projektu zostanie zrealizowany szereg całorocznych i półrocznych kursów oraz kilkudniowych szkoleń, warsztatów i konferencji skierowanych do nauczycieli i nauczycielek oraz dyrektorów i dyrektorek.
Zaplanowana oferta opiera się o model integracji edukacyjnej wypracowany w Centrum Edukacji Obywatelskiej na podstawie badań prowadzonych w szkołach i rozmów z dyrektorami i dyrektorkami oraz nauczycielami i nauczycielkami. Model definiuje grupy potrzeb uczniów i uczennic (zarówno ukraińskich, jak i polskich, a także innych narodowości), opisuje wyzwania, które stoją przed szkołą oraz momenty o szczególnym znaczeniu dla integracji. W modelu opisane są również nowe kompetencje, których potrzebują nauczyciele i nauczycielki, wychowawcy i wychowawczynie klas oraz dyrektorzy i dyrektorki, by odpowiadać na potrzeby emocjonalne, społeczne i potrzeby uczenia się młodych ludzi.
Wsparcie szeroko rozumianej integracji edukacyjnej oraz wsparcie psychospołeczne, realizowane w oparciu o doświadczenia norweskiego partnera projektu – Norwegian Refugee Council (NRC) to dwa główne filary działań w projekcie.
Pierwszy z nich obejmuje m.in. kursy z zarządzania integracją edukacyjną dla liderów i liderek szkół i kursy dla nauczycieli i nauczycielek wdrażające w tematykę globalnych wyzwań oraz migracji, wojen, i uchodźstwa, przygotowujące ich do rozmów na trudne tematy z uczniami i uczennicami. Dodatkowo 20 szkół skorzysta z pomocy asystentów i asystentek w zakresie integracji na godzinach wychowawczych. Dla kadry szkolnej potrzebującej krótszej formy doradztwa i rozwoju umiejętności, zaplanowaliśmy krótkotrwałe wydarzenia edukacyjne, wprowadzające w te zagadnienia.
Celem drugiego filaru jest obniżenie poziomu stresu i zwiększenie gotowości do uczenia się, zarówno polskich, jak i ukraińskich uczniów i uczennic. Nauczyciele i nauczycielki będą mogli skorzystać z kursów dostarczających wiedzy i narzędzi potrzebnych do pracy z uczniami i uczennicami w tym obszarze na poziomie podstawowym i zaawansowanym. Osiem szkół przetestuje natomiast pilotaż procesowego wsparcia, w ramach którego program wsparcia psychospołecznego będzie wdrażany w całej placówce wraz z wpisaniem jego metodyki do programu wychowawczo-profilaktycznego każdej ze szkół.
Norwegian Refugee Council rozpoczęło działalność w Polsce w marcu 2022 roku w odpowiedzi na eskalację wojny w Ukrainie. Działa wyłącznie poprzez lokalnych partnerów, a w dziedzinie edukacji współpracuje m.in. z Centrum Edukacji Obywatelskiej. W ramach podjętych działań, NRC razem z CEO pomaga dzieciom i młodzieży radzić sobie z trudnymi doświadczeniami oraz integrować się z polskim środowiskiem. Działa również na rzecz wzmacniania kompetencji nauczycieli i personelu szkolnego.
Partnerem inicjatywy Wsparcia integracji edukacyjnej jest Norwegian Refugee Council (NRC) – niezależna organizacja humanitarna, działająca w blisko 40 krajach świata w sytuacjach kryzysu na rzecz ludzi zmuszonych do ucieczki, zapewniając każdego roku milionom osób doraźną i długoterminową pomoc. NRC promuje i broni praw osób wysiedlonych na szczeblu lokalnym, krajowym i światowym. Organizacja NRC, obecna od 2022 r. w Polsce w ramach wsparcia Ukrainy, poprzez współpracę z lokalnymi organizacjami prowadzi programy pomocowe, które obejmują pomoc prawną, edukację, środki do życia, schronienie, ochronę przed przemocą oraz celowe wsparcie finansowe na podstawowe potrzeby dla osób i rodzin szczególnie narażonych na konsekwencje uchodźstwa. Fundacje CEO i NRC już w 2022 r. zainicjowały współpracę w obszarze edukacji, dostarczając nauczycielom pierwsze narzędzia do wsparcia psychospołecznego uczniów poprzez program Better Learning Programme, opracowany wspólnie z Norweskim Uniwersytetem Arktycznym w Tromsø.
Projekt Wsparcia Integracji Edukacyjnej jest realizowany dzięki Funduszom Norweskim i EOG reprezentującym wkład Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w tworzenie Europy zielonej, konkurencyjnej i sprzyjającej integracji społecznej.
Dwa cele ogólne ustanowione dla Funduszy to ograniczenie nierówności ekonomicznych i społecznych w Europie oraz wzmocnienie relacji dwustronnych pomiędzy państwami-darczyńcami a 15 krajami UE z Europy Środkowej i Południowej i obszaru Morza Bałtyckiego. Trzy Państwa-Darczyńcy ściśle współpracują z UE w ramach Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG). Darczyńcy przekazali 3,3 miliarda euro w ramach kolejnych programów funduszy w latach 1994–2014. Fundusze Norweskie i EOG na lata 2014–2021 wyniosły 2,8 miliarda euro.
Priorytety na ten okres to:
Kwalifikowalność kraju do Funduszy wynika ze spełnienia kryteriów określonych w ramach Funduszu Spójności UE przeznaczonego dla państw członkowskich, w których dochód krajowy brutto na mieszkańca jest niższy niż 90% średniej unijnej. Na program Funduszy Norweskich i EOG złożyły się dwa mechanizmy finansowe: Fundusze EOG są wspólnie finansowane przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię, których wkład oparty jest na ich PKB. Fundusze Norweskie są finansowane wyłącznie przez Norwegię.
POLSKI The first six months of running educational integration support projects are behind us. We have now also completed the recruitment of projects for the
POLSKI Currently, there are approximately 185 000 Ukrainian pupils in Polish schools (of which approximately 135 000 are refugees and war refugees). Already, around 75%
In the face of Russia’s full-scale armed aggression against Ukraine, which began on February 24, 2022, and resulted in a significant number of Ukrainian residents fleeing to Poland, the Polish education system must prepare for long-term integration efforts to accommodate an increasingly diverse student population. Currently, children with refugee experience from Ukraine constitute 4% of the students covered by the Polish education system. It is important to note that this number includes only a portion of the children—most are participating in distance learning under the Ukrainian education system. If all children who arrived in Poland since February 2022 were to enroll in Polish schools, this figure would rise to 9%.
This means that teachers need new skills to effectively manage more diverse classrooms, ensuring that the quality of education for all students does not decline and that Ukrainian students do not fall behind. Similarly, school principals need new skills to manage more diverse school communities, prevent tensions and conflicts, and provide high-quality support to teachers. The current teacher training offerings are insufficient, especially regarding long-term support, which includes coaching, training, consulting, and assistance in implementing new practices.
Therefore, the primary goal of the Support for Educational Integration initiative is to help schools adapt to the needs of both Polish and Ukrainian students, arising from the inclusion of students with refugee and immigrant backgrounds into the Polish school system. Facilitating educational integration, defined as a process, will enable schools to effectively support the academic success of all students, regardless of their nationality and diverse needs. In the 2023/2024 school year, the project will include a series of year-long and half-year courses, as well as several-day training sessions, workshops, and conferences aimed at teachers and school principals.
The planned offerings are based on a model of educational integration developed at the Center for Citizenship Education (CCE), grounded in research conducted in schools and conversations with principals and teachers. The model defines the needs of student groups (both Ukrainian and Polish, as well as students of other nationalities), describes the challenges faced by schools, and identifies moments of particular significance for integration. The model also outlines the new competencies that teachers, class educators, and principals need to respond to the emotional, social, and learning needs of young people.
Support for broadly understood educational integration and psychosocial support, based on the experience of the Norwegian project partner, the Norwegian Refugee Council (NRC), are the two main pillars of the project’s activities. The first pillar includes, among other things, courses for school leaders on managing educational integration and courses for teachers on global challenges, migration, war, and refugee issues to prepare them to discuss difficult topics with students. Additionally, 20 schools will receive assistance from integration assistants during homeroom periods. For school staff needing shorter forms of advice and skill development, we have planned short educational events introducing these topics.
The second pillar aims to reduce stress levels and increase the readiness to learn among both Polish and Ukrainian students. Teachers will have access to courses providing knowledge and tools on how to work with students in this area at both basic and advanced levels, and 8 schools will test a pilot process support program, in which psychosocial support will be implemented throughout the school, with its methodology integrated into each school’s educational and preventive program.
The partner of the Support for Educational Integration initiative is the Norwegian Refugee Council (NRC), an independent humanitarian organization operating in nearly 40 countries worldwide in crisis situations, working for people forced to flee and providing millions of people with immediate and long-term assistance each year. NRC promotes and defends the rights of displaced people at the local, national, and global levels. Present in Poland since 2022 in support of Ukraine, NRC conducts aid programs in cooperation with local organizations that include legal assistance, education, livelihoods, shelter, protection from violence, and targeted financial support for basic needs for individuals and families particularly affected by the consequences of displacement. In 2022, the CCE and NRC foundations already initiated cooperation in the field of education, providing teachers with initial tools for psychosocial support for students through the Better Learning Programme, developed jointly with the Arctic University of Norway in Tromsø.
The Educational Integration Support Project is implemented thanks to the Norwegian and EEA Funds, representing the contribution of Iceland, Liechtenstein, and Norway to creating a green, competitive, and socially inclusive Europe.
The two general objectives established for the Funds are to reduce economic and social inequalities in Europe and to strengthen bilateral relations between donor countries and 15 EU countries from Central and Southern Europe and the Baltic Sea area. The three donor countries closely cooperate with the EU under the European Economic Area (EEA) Agreement. The donors provided EUR 3.3 billion through successive fund programs between 1994 and 2014. The Norwegian and EEA Funds for 2014–2021 amounted to EUR 2.8 billion.
The priorities for this period are:
A country’s eligibility for the Funds depends on meeting the criteria set under the EU Cohesion Fund, which is intended for member states whose gross national income per capita is less than 90% of the EU average. The Norwegian and EEA Funds program consists of two financial mechanisms: the EEA Funds are jointly funded by Iceland, Liechtenstein, and Norway, with contributions based on their GDP. The Norwegian Funds are financed exclusively by Norway.
