Artykuł
Ważnym wyzwaniem, z jakim zmierzą się polskie szkoły będzie nauka języka polskiego przybywających z Ukrainy dzieci i nastolatków. W ostatnich latach powstało sporo pomocy dydaktycznych w tym zakresie – kilka z nich polecamy poniżej.
Młynarczuk-Sokołowska, K. Szostak-Król, Językowa podróż po Polsce, poradnik metodyczny z programem nauczania języka polskiego jako obcego (A1), Urząd ds. Cudzoziemców 2019
Poradnik metodyczny został przygotowany z myślą o lektorach oraz nauczycielach, którzy pracują z dziećmi i młodzieżą ubiegającymi się o udzielenie ochrony międzynarodowej w ośrodkach pobytowych dla cudzoziemców i przygotowują tę grupę do rozpoczęcia realizacji obowiązku szkolnego w polskich placówkach oświatowych. W połączeniu z podręcznikiem do nauki języka polskiego jako obcego Językowa podróż po Polsce, skierowanym do dzieci i młodzieży ubiegającej się o udzielenie ochrony międzynarodowej w wieku 11–15 lat, stanowi on gotowy materiał do pracy w czasie lekcji mających na celu przygotowywanie uczestników zajęć do uczestnictwa w życiu społecznym oraz pełnej partycypacji w życiu polskiej szkoły.
Pamuła-Behrens, M. Szymańska, Adaptacja ramowego programu nauki języka polskiego dla potrzeb przygotowania „Programu nauczania języka polskiego jako drugiego dla oddziałów przygotowawczych w szkołach podstawowych, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie 2019
Adaptacja ramowego programu nauczania została opracowana jako podstawa do opracowania programu nauczania języka polskiego jako drugiego w oddziałach przygotowawczych w szkole podstawowej. Podstawą adaptacji jest obowiązujący „Ramowy program kursów nauki języka polskiego dla cudzoziemców”.
Scenariusze zajęć lekcyjnych, pozalekcyjnych oraz projektów uczniowskich i programu nauczania języka polskiego jako obcego/drugiego powstały w ramach projektów, Fundacja EMIC 2018-19
- Scenariusze zajęć (klasy I-III, IV-VIII)
- program nauczania języka polskiego
- gry
- projekty edukacyjne
Celem niniejszej publikacji jest wsparcie nauczycieli w procesie uczenia uczniów i uczennic z doświadczeniem migracji języka edukacji szkolnej na zajęciach matematyki. Publikacja zachęca nauczycieli matematyki, a także nauczycieli języka polskiego jako obcego i drugiego do refleksji nad językiem matematyki: rozumieniem poleceń, tekstów matematycznych z podręcznika, wyjaśnień nauczyciela i innych uczniów.
Pamuła-Behrens, M. Szymańska, Program nauczania języka polskiego jako drugiego dla oddziałów przygotowawczych w szkole podstawowej (poziom A2), Fundacja im. Mikołaja Reja 2019
Program opracowano zgodnie z obowiązującym prawem oraz w oparciu o wybrane dokumenty europejskie dotyczące budowania programów do nauki języka ze szczególnym uwzględnieniem uczniów z doświadczeniem migracji. Adresowany jest do uczniów uczących się języka polskiego jako drugiego w oddziałach przygotowawczych zorganizowanych w szkołach podstawowych. W niniejszym programie zakłada się także, że w oddziałach przygotowawczych uczniowie korzystają z innych zajęć przedmiotowych, które również prowadzone są w języku polskim. Jakość tego transferu będzie znacząco wpływała na umiejętności językowe uczących się i ich kompetencje interkulturowe. Wyróżnikiem programu jest Metoda “język edukacji szkolnej”.
Podręczniki do nauczania języka polskiego jako obcego w szkołach ukraińskich, Stowarzyszenie Wspólnota Polska na na zlecenie Senatu RP, 2018
Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” na zlecenie Senatu RP realizowało zadanie „Opracowanie podręczników do klasy V i XI do nauczania języka polskiego jako obcego w szkołach ukraińskich”. Zadanie zostało zrealizowane na wniosek Ogólnoukraińskiego Koordynacyjno – Metodycznego Centrum Języka i Kultury Polskiej w Drohobyczu.
Pamuła-Behrens, M. Szymańska, W polskiej szkole. Materiały do pracy z uczniami z doświadczeniem migracji, Fundacja im. Mikołaja Reja 2017
Publikacja podpowiada, jak zorganizować proces uczenia się języka edukacji szkolnej w polskiej szkole.
Pasławska-Iwanczewska, Język polski dla cudzoziemców na przykładzie pracy z uczniami pochodzenia ukraińskiego – sugestie wspomagające, Ośrodek Rozwoju Edukacji 2017
Dobra praktyka, która może pomóc nauczycielom, edukatorom i doradcom metodycznym pracującym z młodzieżą cudzoziemską, która po niedługim czasie edukacji musi przystąpić do egzaminów zewnętrznych z języka polskiego. Jakie rozwiązania należy przyjąć, by młodzież pochodząca z zagranicy mogła sprawnie poznać język polski? Czy ‒ i jakie działania ‒ mogą podjąć osoby zajmujące się wspomaganiem szkół, aby wspomóc środowiska stojące przed takim wyzwaniem?
Kubin, E. Pogorzała, Raport z badania systemu nauczania dzieci cudzoziemskich języka polskiego jako drugiego/obcego w szkołach w Polsce, Fundacja na rzecz Różnorodności Społecznej 2014
Raport z badania dotyczącego sposobu realizowania przez szkoły dodatkowych zajęć z języka polskiego jako obcego/drugiego. Wyniki badania posłużyły do wypracowania rekomendacji, dotyczących systemu nauczania języka polskiego jako drugiego/obcego w szkołach, oraz rozwiązań, mających na celu zwiększenie efektywności i jakości takich zajęć.
Ku wielokulturowej szkole w Polsce. Pakiet edukacyjny z programem nauczania języka polskiego jako drugiego dla I, II i III etapu kształcenia (w szkołach m.st. Warszawy), Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń 2010
Ku wielokulturowej szkole w Polsce. Pakiet edukacyjny z programem nauczania języka polskiego dla I, II, III etapu kształcenia to pierwszy w historii dydaktyki języka polskiego jako drugiego materiał programowy przygotowany dla polskich szkół. Adresowany jest do wszystkich odpowiedzialnych za organizację i realizację kształcenia cudzoziemców w polskim systemie edukacyjnym.
Internetowy kurs języka polskiego „Po polsku po Polsce” (poziom A1), Uniwersytet Jagielloński
Kurs został zaprojektowany jako wirtualna podróż po Polsce, dzięki czemu użytkownik może jednocześnie uczyć się języka i zapoznać się z ważnymi dla polskiej kultury miejscami i postaciami.
Dzienniczek – słowniczek. Narzędzie wspierające naukę języka polskiego dzieci z doświadczeniem migracyjnym, Polskie Forum Migracyjne
Proste narzędzie wspierające naukę języka polskiego przez dzieci z doświadczeniem migracji. (przewodnik metodyczny dla nauczycieli, wyjaśniający na czym polega praca z dzienniczkiem, jakie są cele jego stosowania i jak angażować do jego prowadzenia uczniów i ich rodziców).
Artykuł źródłowy znajduje się tutaj: Uczeń i uczennica z doświadczeniem migracyjnym w szkole – materiały o tym jak ich wspierać
