Współpraca i solidarność
3,8 miliarda ludzi stanowiących biedniejszą połowę ludzkości dysponuje takim samym majątkiem co 26 najbogatszych osób świata. Kobiety zarabiają 23% mniej niż mężczyźni; na skalę globalną mężczyźni posiadają także 50% większy majątek niż kobiety.
Źródło: dane z raportu Oxfam „Dobro publiczne lub bogactwo prywatne”, 2019
Poszczególne rządy państw, instytucje ponadnarodowe jak Unia Europejska czy ONZ, samorządy lokalne, organizacje pozarządowe – wszystkie te podmioty walczą o to, żeby wyrównywać nierówności, które dzielą społeczeństwa na skalę globalną i lokalną. Nierówności – ekonomiczne, w dostępie do żywności, wody, opieki zdrowotnej, edukacji – wciąż się jednak pogłębiają i wielu mieszkańców i mieszkanek globu nie ma dostępu do podstawowych dóbr czy zasobów. Choć najbardziej zagrożone rozwarstwieniem społecznym są kraje mniej rozwinięte gospodarczo, kraje globalnego Południa, państwa wyspiarskie, nierówna dystrybucja dóbr to bolączka także tych najbogatszych.
Dążenie do zapewnienia równych szans dla wszystkich ludzi to nie tylko nakaz moralny zapisany w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. To też metoda na poprawę dobrobytu całej ludzkości. Aby jednak stworzenie równego i sprawiedliwego społeczeństwa było możliwe, potrzeba aktywnych, świadomych i odpowiedzialnych obywateli i obywatelek. A działanie na rzecz lepszego świata zaczyna się w szkole.
Cele rozwojowe
Od zakończenia II wojny światowej i początków procesu globalizacji negatywne zjawiska nękające świat, takie jak głód, ubóstwo, nierówności społeczne w dostępie do edukacji czy czystego środowiska, motywują światowych przywódców i społeczność międzynarodową do podejmowania wysiłków dla poprawy tej sytuacji.
Przełomowym krokiem było przyjęcie na szczycie ONZ w 2000 r. przez przywódców 189 państw Milenijnych Celów Rozwoju (ang. Millennium Development Goals, MDG), wśród których znalazło się m.in. wyeliminowanie skrajnego ubóstwa, ograniczenie rozprzestrzeniania się HIV/AIDS oraz zapewnienie powszechnego dostępu do edukacji podstawowej. Mimo nakładu sił i środków jedynie trzy z ośmiu celów zostały osiągnięte przed ostatecznym terminem wyznaczonym na 2015 r., co pokazało, jak trudne i złożone są to wyzwania. Uznano, że należy im sprostać w szerszej i bardziej uniwersalnej formule. Warto też podzielić się odpowiedzialnością w tym zakresie i pozwolić, aby obywatele i obywatelki w większym stopniu zaangażowali się w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju. To zadanie m.in. dla szkoły, która powinna wskazać wyzwania współczesnego świata, stworzyć przestrzeń do refleksji nad nimi oraz zmotywować społeczność szkolną do podejmowania świadomych decyzji i aktywności obywatelskich.
Ogłoszenie Celów Zrównoważonego Rozwoju (ang. Sustainable Development Goals, SDG) w dokumencie „Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030”, przyjętym 25.09.2015 r. w formie rezolucji przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, to kontynuacja działań, których zamierzeniem jest osiągnięcie zrównoważonego rozwoju w trzech wymiarach – gospodarczym, społecznym i środowiskowym. 17 kompleksowych celów i 169 powiązanych z nimi szczegółowych zadań mają przez najbliższe kilkanaście lat stymulować działania w obszarach o kluczowym znaczeniu dla ludzkości i naszej planety.
Współpraca i solidarność
Jest to wezwanie do działania dla nas wszystkich – obywateli i obywatelek, ale także rządów, sektora prywatnego i instytucji międzynarodowych. Aby osiągnąć wszystkie Cele i przypisane im zadania określone w Agendzie 2030, wszystkie sektory muszą ściśle ze sobą współpracować i szukać wspólnych rozwiązań dla globalnych wyzwań. Warto, aby planowane działania były oparte o wspólne wartości oraz postawy partnerstwa i solidarności, podkreślające, że każdy człowiek na Ziemi zasługuje na dobre życie.
Kwestie społeczne, gospodarcze i kulturowe związane z globalnym rozwojem są często wzajemnie powiązane, podobnie jak Cele Zrównoważonego Rozwoju, które wymagają spójnego globalnego wysiłku. Osiągnięcie jednego Celu zbliża nas do osiągnięcia pozostałych! Każdy może wesprzeć ten szeroki zakres wyzwań do sprostania i przyczynić się do osiągnięcia Celów – także jako uczeń lub uczennica czy społeczność szkolna.
Źródło:
1. Edukacja globalna na zajęciach przedmiotowych w szkole podstawowej, CEO 2018
2. Marta Kałużyńska, Szkoła Zrównoważonego Rozwoju, w „Dyrektor Szkoły” nr 12/2018
3. Platforma społeczna ONZ, Cele Zrównoważonego Rozwoju, Cel 10
