Zrównoważona szkoła

Każda edukacja jest skuteczniejsza, gdy idzie za nią konkretny przykład. Szkoła może nie tylko uczyć o wyzwaniach współczesnego świata, przekonywać młodzież do podejmowania działań w swoich domach czy namawiać do zmiany nawyków społeczność lokalną, ale również sama być instytucją, która realizuje ideę i założenia zrównoważonego rozwoju. Z pewnością wiele społeczności szkolnych podjęło już szereg wartościowych i innowacyjnych działań i inicjatyw. Jak stać się szkołą jeszcze bardziej zrównoważoną? Co to oznacza w praktyce? Spojrzymy na to szeroko, biorąc pod uwagę holistyczność koncepcji zrównoważonego rozwoju.
Choć te wskazówki powstały z myślą o szkołach, wiele z nich można by wdrożyć w innych organizacjach czy instytucjach, np. na uczelniach wyższych, w biurach firm i fundacji, urzędach lub nawet szpitalach czy fabrykach. Do realizacji wizji zrównoważonego świata bowiem może i powinien solidarnie włączyć się każdy. Razem mamy ogromną moc!

Szkoła dbająca o zasoby naturalne

Jedną z podstawowych dróg prowadzących na ścieżkę zrównoważonego rozwoju jest dbałość o kondycję ziemskich zasobów naturalnych, takich jak woda, powietrze, gleba, paliwa kopalne, czy flora i fauna. W tym przypadku najbardziej kluczowym, a zarazem podstawowym rozwiązaniem będzie oszczędne gospodarowanie tymi zasobami, a także dobrami i produktami, które z nich powstają, włączając w to energię czy żywność. Innymi słowy, zmniejszenie śladu ekologicznego (wodnego, węglowego etc.), jaki wytwarza szkoła. Przy tym zadaniu warto uzmysłowić sobie fakt, że wody nie zużywamy jedynie bezpośrednio, ale również pośrednio, gdyż jest niezbędna w procesach produkcyjnych każdego towaru, który kupowany jest i używany w szkole (tzw. woda ukryta).

Istotnym obszarem funkcjonowania szkoły są też relacje społeczności szkolnej z naturą. Brak lub słaba więź z przyrodą powoduje, że ludziom łatwiej przychodzi jej niszczenie. Szkoła może zatem dbać, aby tę relację odbudowywać.

Co możemy robić w szkole?

To tylko jedne z wielu pomysłów na bardziej zrównoważoną szkołę. Pamiętajmy, że zasady oszczędnego gospodarowania da się wprowadzić nie tylko na etapie projektowania i konstrukcji budynku szkolnego.

Szkoła dbająca o zdrowie

Działania zmierzające w stronę szkoły zrównoważonej są ze sobą powiązane, bowiem świat powiązany jest współzależnościami, a Cele Zrównoważonego Rozwoju wymagają wspólnych rozwiązań. Przykładowo, wprowadzenie w szkole Wegetariańskich poniedziałków lub ograniczenie stosowania czerwonego mięsa na stołówce szkolnej może wpłynąć na ograniczenie zużycia zasobów wody i energii potrzebnej do wyprodukowania mięsa, jak i na zdrowie, które staje się lepsze dzięki diecie roślinnej.

Co możemy robić w szkole?

Szkoła dbająca o równość płci

Równość płci to jeden z Celów Zrównoważonego Rozwoju i jedna z podstaw do osiągnięcia sprawiedliwego, zrównoważonego i pokojowego świata dla wszystkich, w związku z czym tak ważne jest, aby na lokalnym szkolnym poziomie również ją zapewniać. Standardy równości płci to bardzo pojemne hasło, dlatego dla ułatwienia można je podzielić na pięć dużych obszarów funkcjonowania szkoły. Poniżej prezentujemy te obszary wraz z możliwymi do podjęcia działaniami.

Co możemy robić w szkole?

To tylko wybrane propozycje działań wspierających równość płci w szkole, więcej informacji na ten temat można znaleźć tutaj.

Dużo pomysłów i co dalej?

Powyżej nie zostały opisane jeszcze wszystkie możliwe aspekty prawdziwie zrównoważonej szkoły. Do nich z pewnością należy zaliczyć aspekt równości w szerszym jej rozumieniu – jako zapewnienie standardów równości wszystkim członkom i członkiniom społeczności szkolnej – osobom z niepełnosprawnościami, niehetreonormatywnym, ubogim, z doświadczeniem uchodźczym czy migracyjnym i innym. Szkoła zrównoważona to również taka, która stawia na współpracę: wewnątrz swojej społeczności oraz ze środowiskiem lokalnym. Współpraca i partnerstwo na wszystkich szczeblach i poziomach to również podstawa do osiągnięcia zrównoważonego rozwoju, określone w 17 celu rozwojowym.

Choć przedstawione przez nas propozycje działań na rzecz szkoły bardziej zrównoważonej mogą wydawać się niekiedy skomplikowane i trudne do przeprowadzenia, jesteśmy przekonani, że warto je podejmować – stopniowo i rozważnie! Przede wszystkim podstawą będzie zaangażowanie całej społeczności szkolnej już na etapie ustalania działań, co ułatwi później przeprowadzenie zmian. Włączenie się kadry i młodzieży w planowanie pozwoli określić, jakie obszary są im szczególnie bliskie i co konkretnie chcieliby zmienić. Rozpoczęcie zmian od najbliższych potrzeb wzmacnia motywację i postawy, co pomoże przeprowadzić planowane działania.

Źródła: