Dlaczego warto rozmawiać?
Potrzeba wiedzy dla zrozumienia zjawiska migracji
Poszukiwanie pracy, wojny i konflikty zbrojne, skutki zmiany klimatu, prześladowania czy powody osobiste – wszystko to może być przyczyną przemieszczania się ludzi. Migracje to naturalny, powtarzający się proces, ale jednocześnie bardzo złożone i wielowymiarowe zjawisko – globalne i lokalne.
Jesteśmy i będziemy częścią współczesnych procesów migracyjnych i będziemy odczuwać ich wpływ, dlatego warto rozmawiać o przyczynach i skutkach migracji.
Obecnie najwięcej osób w historii mieszka w kraju innym niż ten, w którym się urodzili. W 2019 roku ich liczba osiągnęła 272 miliony, o 51 milionów więcej niż w 2010 roku. Migranci i migrantki międzynarodowi stanowią 3,5 procent światowej populacji (https://www.un.org), wpływają na gospodarkę, społeczeństwo i kulturę danego kraju. Coraz większą liczbę światowej populacji migrantów stanowią osoby zmuszone do ucieczki z krajów swojego pochodzenia z powodu prześladowań i konfliktów. W 2019 roku ich liczba po raz pierwszy od 70 lat istnienia urzędu Wysokiego Komisarza ONZ do spraw Uchodźców (UNHCR) przekroczyła 70 milionów, z czego prawie 26 milionów to uchodźcy i uchodźczynie.
Źródło: Wysoki komisarz Narodów Zjednoczonych o spraw Uchodźców, Figures at a Glance
Rozmowy przeprowadzone z młodymi Polkami i Polakami wykazały, że migracja nie jest tematem obszernie omawianym w czasie zajęć szkolnych. Tylko 38 procent uczniów i uczennic zaproszonych do badania miało szansę zdobyć informacje o migracji i uchodźstwie w swojej szkole. Uczniowie i uczennice, którzy odczuwają niedosyt informacji, sięgają do innych źródeł – portali online, prasy, telewizji, mediów społecznościowych. A te nie zawsze przekazują sprawdzone, rzetelne dane. Sięganie do niesprawdzonych źródeł informacji może z kolei przyczyniać się do powstawania oraz powielania stereotypów i uprzedzeń względem migrantów i migrantek.
Nauka dobrej rozmowy oraz kształtowanie umiejętności i postaw
Obecność migrantów i migrantek w Polsce i w Europie to temat, który często pojawia się w mediach i nierzadko wywołuje silne emocje. Dominuje w nich narracja nastawiona na podkreślanie obaw i zagrożeń związanych z migracjami. Atmosfera medialnego dyskursu nie sprzyja zrozumieniu tego złożonego i wielowymiarowego zagadnienia. Tymczasem dobrze przeprowadzona rozmowa o migracjach może się stać przestrzenią do nauki krytycznego myślenia, pokazania, jak odnaleźć się w szumie medialnych informacji oraz kształtowania postaw, które wpłyną korzystnie na relacje migrantów i migrantek z lokalnymi społecznościami w szkole i poza nią.
Szkoła jest jednym z miejsc, które stwarza możliwość bezpośredniego spotkania osób mających różne spojrzenie na rzeczywistość i odmienne poglądy na temat zjawiska migracji, wywodzących się z różnych środowisk czy reprezentujących inne wartości. Młodzi ludzie powinni rozwijać umiejętności niezbędne do dostrzegania różnych perspektyw i analizowania ich przyczyn i konsekwencji. Szkoła może być miejscem, w którym młodzi ludzie będą wymieniać swoje poglądy bez obawy o osąd, ucząc się i rozwijając w ten sposób przy wsparciu wykwalifikowanych nauczycieli i nauczycielek.
Umiejętności, które możesz rozwijać wśród młodzieży ucząc o migracjach:
- zrozumienie procesów i współzależności globalnych
- poszukiwanie i analizowanie informacji
- komunikacja
- formułowanie opinii i wyrażanie ich z szacunkiem
- dostrzeganie różnych punktów widzenia
- krytyczne myślenie
