Ekologiczny projekt młodzieżowy
Zachęcamy do wsparcia uczniów i uczennic w realizacji ekologicznych projektów młodzieżowych dotyczących środowiska naturalnego, jego poznawania i ochrony. Młodzież otrzymuje okazję do wzmacniania więzi z ze środowiskiem, uczy się je chronić i wspierać zrównoważony rozwój!
Podstawą działań ważna i rozwijająca metoda projektu. Realizuje ona ważny w edukacji ekologicznej aspekt odniesienia do działania i realnego kształtowania nowych (proekologicznych) nawyków. Dzięki temu uczniowie i uczennice ucząc się o otaczającym ich środowisku naturalnym, relacji człowiek-środowisko, współzależnościach i wyzwaniach stojących dziś przed ludźmi, poza zrozumieniem tematu mogą zrobić kolejny, tak potrzebny nam dziś krok – działać. Projekty mogą mieć różny charakter, przez co uczniowie i uczennice mogą sprawdzić się w różnych rolach i dostosować swoje działania do swoich możliwości i potrzeb środowiska lokalnego.
Projekt młodzieżowy jest zespołowym działaniem koncentrującym się na wybranym problemie, który grupa młodzieżowa będzie starała się wspólnie rozwiązać. Projekt to działanie uczniowskie, zaś rolą nauczyciela i nauczycielki jest wprowadzenie młodzieży w pracę metodą projektu i zapoznanie uczniów i uczennic ze wszystkimi etapami składającymi się na realizację projektu.
- W pierwszym etapie projektu, w centrum uwagi znajdzie się grupa projektowa, metoda projektu oraz to jak zrealizować dobry projekt. Projekt powinien być przedstawiony jako to działanie uczniowskie, zaś rolą nauczyciela i nauczycielki jest wprowadzenie młodzieży w pracę metodą projektu i zapoznanie uczniów i uczennic ze wszystkimi etapami składającymi się na realizację projektu.
Rolą opiekuna/opiekunki grupy projektowej jest również zadbanie o to, by na każdym etapie, młodzi ludzie odczuwali odpowiedzialność za projekt, co oznacza zaangażowanie i poczucie sprawstwa, prawo do popełniania błędów i poszukiwania najlepszych rozwiązań przy pełnej świadomości celu, jaki chcą zrealizować. - W drugim etapie skupcie się na wyborze tematu. Przy wyborze tematu projektu istotne będą zainteresowania, umiejętności i możliwości wszystkich osób w grupie projektowej. W weryfikacji tego, czym chcą się zająć uczniowie i uczennice, może Ci pomóc diagnoza grupy projektowej.
Ekologiczny projekt młodzieżowy powinien uwrażliwiać na piękno środowiska i jednocześnie na szkody w środowisku, wyzwania z tym związane oraz zachęcać do indywidualnej refleksji nad naszym wpływem na środowisko.
- Kolejnym etapem jest określenie celu projektu. Cel odpowiada na problem lub potrzebę, którą udało się zidentyfikować. Osiągnięcie wyznaczonego celu powinno skutkować rozwiązaniem problemu lub zmianą zastanej sytuacji na lepszą.
W projekcie dotyczącym zagadnień ekologicznych warto pokazywać związek środowiska, gospodarki, społeczeństwa i kultury i skupić się na pogłębieniu rozumienia zależności, relacji, przyczyn i skutków. Celem każdego projektu powinno być kształtowanie prośrodowiskowych postaw, poprzez wspieranie (nie narzucanie) podejmowania decyzji nad zmianą stylu życia na bardziej zrównoważone.
- Czwarty etap to zaplanowanie działań. Działania w projekcie to sposób w jaki grupa młodzieżowa zrealizuje cel projektu. Ten etap pracy nad projektem należy zacząć od spisania pomysłów na poszczególne działania.
Grupa powinna podzielić się zadaniami sprawiedliwie i bez pogłębiania stereotypów dotyczących, np. płci – warto poświęcić czas na poznanie silnych stron, umiejętności i zainteresowań członków i członkiń grup, by wykorzystać zdobytą wiedzę do podziału zadań. Od początku realizacji projektu dobrze jest rozglądać się za potencjalnymi sojusznikami i sojuszniczkami, którzy mogą wesprzeć Wasze zdziałania oraz budować z nimi dobre relacje. - Piąty etap polega na prezentacji efektów projektu lub działaniu kulminacyjnym. Efekty projektu powinny zostać zaprezentowane publicznie i być widoczne szczególnie dla osób, do których przedsięwzięcie jest skierowane. Forma prezentacji może być dowolna, jednak w każdym przypadku przekaz powinien dotrzeć do osób spoza grupy projektowej (np. powiązana z wydarzeniami, które w szkole są realizowane np. Dzień Ziemi).
Na każdym etapie ekologicznego projektu młodzieżowego, ze szczególnym uwzględnieniem działania kulminacyjnego, warto pamiętać o tym, by projekt „nie szkodził” i miał jak najmniejsze oddziaływanie na środowisko, m.in. nie drukujemy dużej liczby ulotek i plakatów, nie produkujemy dużej ilości odpadów. Najlepszym zwieńczeniem projektu będzie wzmocnienie wewnętrznej motywacji do działania zarówno uczestniczek i uczestników zaproszonych do działania (lub odbiorców i odbiorczyń), jak i samej grupy projektowej.
- Szóstym, ważnym i nieoczywistym elementem realizacji projektu jest jego podsumowanie i wyciągnięcie wniosków na przyszłość. Osoby tworzące projekt powinny ocenić, w jakim stopniu udało im się realizować zamierzone cele – stwierdzić, czego się nauczyły, co było wartościowe, a czego nie udało się osiągnąć.
To także dobry czas, aby młodzież otrzymała od opiekuna lub opiekunki informację zwrotną na temat jakości swojej pracy. Warto chwalić za wykonane zadania oraz ewentualnie wskazywać, co należy poprawić lub zmodyfikować. Po ewaluacji projektu warto pomyśleć o kontynuacji działań, być może podjąć działania rzecznicze w danym obszarze, lub zająć się inną, zdiagnozowaną w trakcie trwania projektu, potrzebą środowiskową. Spiszcie z młodzieżą wszystkie pomysły na kolejne działania, które przychodzą Wam do głowy – wrócicie do nich, gdy odpoczniecie po realizacji projektu.
Jaki jest dobry projekt ekologiczny?
Dobry projekt ekologiczny odnosi się do zasad jakości edukacji ekologicznej, które bardziej szczegółowo zostały opisane na stronie Koncepcja Edukacji Ekologicznej.
Ekologiczny projekt młodzieżowy to doskonała okazja do wzmocnienia współpracy między przedmiotowej oraz integracji społeczności szkolnej, jak i lokalnej, w ramach działań na rzecz środowiska przyrodniczego i lepszej przyszłości.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat metody projektu edukacyjnego, lub wykorzystać nasze materiały edukacyjne wspierające jego realizację, zapraszamy:
- na miniserwis o projekcie społecznym,
- na miniserwis Czyste powietrze,
- do zaczerpnięcia inspiracji poprzez wyszukanie dobrych praktyk, dotyczących realizacji projektów młodzieżowych w naszej bibliotece materiałów.
